Ratten worden effectief bestreden met luchtdrukgeweren, bij voorkeur met een infraroodkijker. Daarvoor is echter wel een ontheffing nodig. Op deze pagina lees je de achtergrond daarvoor, en hoe je die ontheffing aanvraagt.

De bestrijding van zwarte en bruine rat was onder de wet Natuurbeheer (‘NBwet’) niet goed geregeld, waardoor de mogelijkheden voor bestrijding onbedoeld beperkt waren. dat was ook het geval voor de mol en de huismuis. Daarom zijn de regels aangepast (zie kamerstuk kst-34860-3, 1917).

Bij het bestrijden van bruine en zwarte rat mag nu binnen de NBwet (art. 3.26, 1d-5) gebruik gemaakt worden van het geweer, binnen de bepalingen van de Wet wapens en munitie en de NBwet zelf (Besluit 3.12 t/m 3.16).

Een luchtdrukgeweer (ook wel ‘persluchtgeweer’) valt in de NBwet onder het begrip “geweer”, net als verdovingsgeweren en gas- en veerdrukgeweren. Daarom gelden er regels over het dragen, vervoeren en opbergen van het luchtdrukgeweer. Die regels verschillen per wapencategorie: hagel- en  kogelgeweren zijn categorie III, luchtdrukgeweren zijn wapens van categorie IV.

Het Besluit bij de NBwet (art 3.13, lid 4 en 3.16, lid 1a) maakt het onmogelijk om zonder ontheffing in de avond en nacht te schieten: je mag geen nachtzichtapparatuur of kunstmatige lichtbron gebruiken en alleen overdag het geweer gebruiken.

De munitie van luchtdrukgeweren wordt niet in de NBwet genoemd, dus daar is een ontheffing voor nodig.

Voor alle beheermaatregelen moet de uitvoerder volgen art 3.26 van de NBwet bovendien een jachtakte hebben, en een jachtveld dat aan de bijbehorende regels voldoet. Ook daarvoor moet je dus een ontheffing aanvragen (tenzij je als jager in je eigen jachtveld schiet).

Bij de bestrijding van bruine en zwarte rat met het luchtdrukgeweer – en eventueel met een infraroodkijker – ontkom je dus niet aan een ontheffing volgens de NBwet. Die ontheffing kun je aanvragen met bijgaand formulier:

  • als je ratten wil bestrijden buiten je eigen jachtveld of op een kleiner gebied dan 40 hectare, vink dan de eerste ontheffing van de verbodsbepalingen aan
  • als je ratten wil bestrijden met een luchtdrukgeweer en de bijbehorende kogeltjes, vink dan de tweede ontheffing van de verbodsbepalingen aan
  • als je ratten wil bestrijden met een infraroodkijker, vink dan de derde ontheffing van de verbodsbepalingen aan
  • als je ratten ’s nachts wil bestrijden of binnen de bebouwde kom, vink dan de vierde ontheffing van de verbodsbepalingen aan
  • motiveer waarom je met de beoogde middelen ratten wil bestrijden: klein kaliber kogel of hagel kan bv te gevaarlijk of te onhandig zijn.

Als er meer leden behoefte hebben aan deze ontheffing, dan wil de provincie wel meedenken met ontheffingen per WBE, zodat we daarmee meer leden met minder papierwerk kunnen ondersteunen.

Voor de ontheffingen worden (nog) geen leges in rekening gebracht.

Wat voor de zwarte en bruine rat geldt, geldt ook voor de mol en de huismuis.